Natuurlijke aardpigmenten - het beitsen (voorbereiding) van de katoen

Goed een rondje door de boekenkast leverde veel info op. Ik ga me concentreren op het verven van katoen met natuurlijke pigmenten.

Jantine Koobs meldt al gelijk: Er is veel tijd nodig, soms wel drie dagen, om de vezels geschikt te maken de kleurstof op te nemen. Maar na behandeling zijn de cellulose vezels goed met natuurlijk kleurstoffen te verven.
Wel merkt ze op dat de stoffen van bast- of stengelvezels (oa. linnen en ramie) mooier en makkelijker verven dan de zaad- of fruitvezels (katoen).

Verf pakt het beste op schone en witte stof.
Fixatie van de kleur is meestal nodig en is een proces dat lang kan duren.
Ik begrijp dat ik mezelf een grote uitdaging aan doe maar ik ga door!

Een veelgebruikt recept voor voorbereiden en fixeren per 100 gram stof:

• 50 gram aluin
• 12 gram keukensoda
• 6 gram tannine (of looizuur, dit kunnen ook galappels zijn)

Stap 1: 
Los de helft van de aluin en de helft van de soda afzonderlijk op. Doe de opgeloste beitsmiddelen in een pan met voldoende koud water. Roer goed. Doe de schoongemaakte stof er in en kook dit 1 uur. Laat in de nacht afkoelen en spoel de stof

Stap 2: 
Los de tannine op in heet water en doe dit bij voldoende koud water in de pan. Voeg de stof toe en breng het bad op 50 gr. Houd deze temp. gedurende 1 uur aan en laat het weer in de nacht afkoelen.

Stap 3:
Volg de werkwijze van stap 1 met de andere helft van de aluin en de soda. Laat het in de nacht afkoelen. Spoel de stof alvorens het in het gewenste verfbad te doen. Het verdien aanbeveling om direct daarna te verven.

Nou dat is inderdaad drie dagen voorwerk. Eens kijken wat Roos Soetekouw er van zegt:

Het weken van een cellulosevezel in een proteïne rijke, of alkalische oplossing, creëert een voor de verf vriendelijke omgeving zodat de plantaardige verf in de vezel opgenomen kan worden. Alkaline en proteïne naast elkaar gebruiken schijnt zelfs nog beter te werken, omdat je daarmee langen opbouwt waar de verf doorheen kan dringen.

Alkaline beits:
Voor 500 gram katoen één thelepel soda met twee theelepels aluin gebruiken, beide opgelost in heet water en daarna samen in het voorbeitsbad. Goed roeren. Eén uur de stof weken en vervolgens een nacht af laten koelen. Hierna kun je de sojabonen beits nog toepassen.

Proteïne beits
Zij biedt een aantal opties, en ik sla die met bloed en urine maar over ;-).
Gelatine is een optie maar natuurlijker is misschien de sojaboon. De bonen bevatten tot wel 44% proteïne. Naast weken en de oplossing aftappen, is een makkelijker werkwijze in haar ogen sojamelk uit de supermerkt aanlengen met water. (1 liter melk op 10 liter water is genoeg voor 5 meter stof) Stof 24 uur in laten weken en overtollige vocht vervolgens afvoeren, met een centrifuge dus niet uitspoelen.

Voor 500 gram katoen één thelepel soda met twee theelepels aluin gebruiken, beide opgelost in heet water en daarna samen in het voorbeitsbad. Goed roeren. Eén uur de stof weken en vervolgens een nacht af laten koelen.

Een alternatief is beitsen met yoghurt. Zowel onverdund of aangelengd met water. Het beitsen van katoen met yoghurt werkt anders dan melk of sojamelk door de bacteriën die in yoghurt zitten. Of los een ei op in water (dooier, eiwit of beiden leveren alle drie verschillende resultaten op).

Ik ben weer heel wat wijzer, morgen de handleiding van de leverancier van de aard pigmenten!